کمـ آبیاری عبارت است از (مصرف عامدانه و عالمانه کمتر آب، به منظور افزایش تولید مجموعه اراضی تحت پوشش).

و یا به عبارت ساده ترمیتوان گفت کمـ آبیاری عبارت است ازاستفاده بیشتر وبهترازواحدحجمـ آب.در این حالت جیره كاهش داده میشود، و بجای (آبیاری كامل)، كمـ آبیاری صورت میپذیرد.

آبیاری کامل به منظور کسب حداکثر محصول از واحد سطح در شرایطی قابل اعمال است که اولـاً آب به مقدار کافی در اختیار باشد و ثانیاً امکان توسعه و افزایش سطح زیرکشت وجود نداشته باشد. اما در شرایطی که نه تنها آب به اندازه و مقدار کافی در دسترس نباشد، بلکه اراضی مستعد و قابل احیای زیادی وجود دارند که در صورت رسیدن آب به آنها امکان افزایش تولید قابل توجهی وجود خواهد داشت، کمـ آبیاری یکی از گزینه‌های پیش‌روست. کمـ آبیاری در مواردی افزایش کیفیت محصول تولیدی را در پی دارد.

  تحقیقات محلی، و استفاده از مدلها و توابع تجربی – ریاضی (مصرف آب – عملكرد) میزان كاهش را به ازای سطوح مختلف كمـ آبیاری نشان میدهد. در (كمـ آبیاری كلـاسیك) برای اینكه كاهش حداقل باشد برنامه ریزی آبیاری، مدیریت و تمهیدات زراعی بگونه‌ای خاص صورت میگیرد

که آن راکمـ آبیاری تنظیمـ شده مینامیمـ در روش (كمـ آبیاری)، با آب صرفه جوئی شده، میتوان سطح كشت را گسترش داد و عملكرد كل را افزایش داد.

باید توجه داشت برای استفاده حداکثر از پتانسیل واحد حجمـ آب لـازمـ است در مرحله اول از (دانش آبیاری) و در مرحله دومـ از (عملیات صحیح آبیاری) توأمان بهره گرفت. در بکارگیری فن کمـ آبیاری رعایت ملـاحظات مهندسی از ضروریات رسیدن به موفقیت است و باید توجه داشت صرفاً با کمـ آب دادن به گیاه بدون توجه به زمان، مقدار و کیفیت آبآبیاری ممکن است نه تنها سود بیشتری حاصل نگردد بلکه موجب بروز خسارات زیادی نیز گردد. لذا برای انجامـ عملیات کمـ‌آبیاری، ملـاحظات زیر مورد توصیه قرار می‌گیرد.

خاک‌های مناسب برای کمـ آبیاری که دارای ظرفیت بیشتری هستند شرایط بهتری برای پذیرش کمـ آبیاری دارد

عملیات زراعی شخمـ باید به اندازه کافی عمیق باشد تا آب باران بتواند بهتر در خاک نفوذ کرده و ذخیره شود از طرفی زمان کاشت باید به گونه‌ای انتخاب شود که گیاه بتواند از رطوبت موجود در خاک قبل از آبیاری استفاده نماید.

میزان آبیاری میزان آب آبیاری باید از روی منحنی تابع تولیدودرآمد وهزینه تعیین گردد.

زمان آبیاری گیاهان در مراحل مختلف رشد واکنش‌های مختلفی به کمـ آبی دارند لذا لـازمـ است با شناخت کامل رفتار گیاه، به گونه‌ای که تأثیرات منفی به حداقل برسد زمان آبیاری تنظیمـ گردد.

روش‌های اعمال کمـ آبیاری روش‌های اعمال کمـ آبیاری به وسیله تغییرات در دور و حجمـ آبیاری نسبت به آبیاری کامل قابل اعمال می‌باشد. انتخاب هر کدامـ از این روش‌ها بستگی به خصوصیات و کیفیت آب و خاک دارد. یکی دیگر از روش‌های توصیه شده، آبیاری یک در میان فاروهاست همچنین محل کاشت بوته‌ها بر روی پشته‌ها و فاصله آنها تأثیر بسزایی در موفقیت کمـ‌آبیاری دارد.

گیاهان مناسب برای کمـ آبیاری گیاهانی که دارای دوره رشد کوتاه، راندمان مصرف بالـا و مقاومـ به خشکی هستند در عملیات کمـ آبیاری بهتر نتیجه می‌دهند.

در شرایط ایران بعلت محدودیت منابع آب(كمـ آبیاری تنظیمـ شده) و بهینه سازی آن كه همانا استفاده حداكثر از واحد حجمـ آبست امر ضروری است، و لـازمـ است در طراحی همه پروژه‌هـا مورد توجه قرار بگیرد. برای این كار، بر اساس تحقیقات محلی و مدلهای كلـاسیك توابع، (مصرف آب – عملكرد) تنظیمـ و تحلیل میشودو كمـ آبیاری متناسب با شرایط پروژه، چه از نظر عملكردو چه از نظر سود خالص بهینه سازی میشود.